Museum Meermanno

In de tentoonstelling ‘Een droom van een boek’, die tot begin 2007 in Museum Meermanno in Den Haag te zien was, is het unieke boel uit de bibliotheek van Willem van Oranje voor de eerste keer in Nederland tentoongesteld. Centraal in die tentoonstelling stond de Hypnerotomachia Poliphili, die in 1499 in Venetië door Aldus Manutius werd gedrukt. De Prins bezat de Franse vertaling van dit boek, dat al snel na verschijnen werd geroemd om zijn uitvoering met de prachtige houtsneden. Het exemplaar van Willem van Oranje is in bruikleen afgestaan door de eigenaar.

Herkomst
Bekend is dat het boek in 1554 in Parijs werd gedrukt en aldaar in 1559 door de Prins gekocht. Op de band liet hij aan beide zijden zijn wapen in kleur aanbrengen. De Prins was gehecht aan het boek. Toen hij in 1568 de wijk nam naar de Dillenburg in Duitsland om aan de vervolging door de Spaanse koning Philips II te ontkomen, nam hij een kleine boekencollectie mee, waaronder deze Poliphile. Na zijn gewelddadige dood in 1584 is zijn bibliotheek, onder andere via familieleden, in alle richtingen verspreid geraakt. Dankzij de medewerking van de eigenaar is dit exemplaar uit het bezit van de ‘Vader des Vaderlands’ nu voor het eerst in Nederland te zien. Het is nog onduidelijk of het boek in Nederlands bezit zal blijven.

Cultboek
Zoals de Prins zich al in het midden van de 16de eeuw liet verleiden tot de aankoop van dit boek, zo hebben in de afgelopen vijf eeuwen vele rijke verzamelaars hun oog op het boek laten vallen. In vertaalde publieksedities is het mysterieuze boek ook nu nog steeds wereldwijd populair; onder andere ook door de ‘hoofdrol’ die het boek vervult in de zeer succesvolle thriller Een Venetiaans geheim (The Rule of Four).

Visueel zeer aantrekkelijke tentoonstelling
Museum Meermanno wil de belangstelling voor dit uitzonderlijk getypografeerde en geïllustreerde boek uit 1499 verder stimuleren, temeer daar sinds kort ook een Nederlandse vertaling beschikbaar is. Dat leverde een visueel zeer aantrekkelijke tentoonstelling op. Het exemplaar uit het bezit van Museum Meermanno (de oorspronkelijke Italiaanse uitgave uit 1499) was voor een restauratie uit de band genomen, waardoor er vierentwintig beroemde houtsneden daaruit konden worden getoond. Verder waren er prachtige bruiklenen te zien van verschillende exemplaren van onderscheiden edities (o.a. uit de Bibliotheca Philosophica Hermetica en de Koninklijke Bibliotheek). Bezoekers konden dus exemplaren vergelijken en de imponerende opmaak bewonderen.